AmerikaBlog

Liesbeth Smit

Boston, 18/08/2007

Fast Food Culture

Chips, Hot Dogs, Spam, Bubble Gum en Doughnuts. Gezondheidswetenschappers zouden willen dat ze nooit waren uitgevonden. Maar ze zijn uitgevonden. Door de Amerikanen, en die zijn er trots op. Amerika heeft bijna geen eigen eetcultuur, en dus zijn Amerikanen trots op het beetje cultuur dat ze wel hebben. Ook als die uitsluitend uit Fast Food bestaat.

Eten in Amerika doe je snel. In een restaurant ruimt de serveerster je bord op zodra je klaar bent met eten. Bestel je niet meteen nog een drankje of een dessert, dan krijg je zonder dat je erom vraagt de rekening op je tafel gekwakt. De eerste dat het me overkwam dacht ik dat ik iets verkeerd had gedaan. In Nederland, in het restaurant waar ik heb gewerkt, zou mijn werkgever me op staande voet ontslaan als ik gasten zo zou bedienen. Gasten konden tot drie uur 's nachts blijven zitten zonder dat ze iets aten of dronken. Dat was, zo hield mijn werkgever me voor, gastvrijheid.

Die snelle eetcultuur zie je terug in de bijdragen van Amerika aan de eetcultuur, zoals de Hot Dog, de Hamburger, Spam, Jell-O en Corn Flakes. Als je in een willekeurige supermarkt als de Stop and Shop rondloopt, dan zie je dat de keuze in snelle voedingsmiddelen enorm is. Vooral bij de ontbijtgranen. Ze beslaan vijfentwintig meter van de schappen. Tel je de biologische ontbijtgranen daarbij op, dan kom je op achtentwintig meter.

Kellogg's Corn Flakes-patent

Snel ontbijt, uitgevonden in Amerika. Er bestaan zelfs ontbijtgranen voor honden. Bow Wow Breakfast Cereal for Dogs, "specifically formulated to meet a dog's needs in the morning".

De eerste ontbijgranen werden bedacht in 1863 door dokter John Harvey Kellogg, een holistische arts en Zevende dagsadventist, die patienten behandelde met een vegetarisch dieet en lichaamsbeweging. [Wikipedia] Kellogg bedacht de Corn Flakes - net als Peanut Butter, een andere uitvinding uit zijn koker - omdat hij zocht naar gezonder voedingsmiddelen voor zijn patienten.

De eerste Corn Flakes waren onverteerbare vezelachtige sprieten. Nu vind je in Amerikaanse winkels honderden soorten vlokken. Je hebt "puffs", "clusters", vierkantjes, balletjes en cirkelvormige cereals, in alle smaken. Van de beroemde "Coco Puffs" tot gekleurde "Fruity Cheerios", "Marshmellow" en "Choco-nilla".

Gezond zijn de ontbijtgranen al lang niet meer. Een doorsnee-ontbijt met doorsnee-Corn Flakes bevat per dertig gram twaalf gram suiker. Volgens nutritiondata.com is de gezondste ontbijtkeuze Kelloggs All Bran. Een portie bevat vijftien gram vezels. Een ode van het Kellogg's-concern aan zijn Founding Father, maar om de waarheid te zeggen: zonder suiker smaken ze nergens naar.

Als dessert kun je niet om Jell-O, de kleurige drilpudding, heen. Het oorspronkelijk door een Amerikaan uitgevonden laxeermiddel is het standaard dessert waarmee een Amerikaans gezin de maaltijd besluit. Jell-O is ultiem Fast Food. Een dessert met Jell-O glijdt in een paar seconden naar binnen.

Spotje voor Jell-O uit 1948

Zonder dat de fabrikant miljoenen heeft moeten uitgeven aan reclamecampagnes is Jell-O razend populair bij de Amerikaanse jeugd geworden. De kids geven geen feest meer zonder Jell-O. Bij elk feestje is er wel een creatieveling die Jell-O Shots heeft gemaakt: Jell-O-pudding waarbij het water is vervangen door vodka.

Een andere Amerikaanse Food Innovation is Spam. Nederlanders denken bij Spam aan ongewenste email. Amerikanen ondertussen ook, maar in het tijdvak dat internet nog niet bestond was Spam in Amerika immens populair. Spam, ingeblikt voorgekookt vlees, smaakt even goed als het klinkt. Spam is een afkorting van spiced ham en niet Super Processed Artificial Meat, Scientifically Produced Animal Matter of Some Parts Are Meat.

Recente spot voor Spam

De populariteit van Spam is tanende. In Amerikaanse supermarkten staan nog maar drie soorten Spam in de schappen. Een uitzondering is Hawaii. Daar is Spam nog steeds in trek en staat Spam bij McDonald's en Burger King op het menu.

Cheese In A Can of Easy Cheese is een ander voorbeeld van Amerikaans snel voedsel. Een kaas die je zo op je toastje kunt spuiten. Ik kan me niet voorstellen dat het lekker is. Maar makkelijk is het zeker.

Net zo Amerikaans als Spam, en in Nederland net zo onbekend, zijn Twinkies. Twinkies zijn cakejes gevuld met vanillecreme. Hoe het mogelijk is weet niemand, maar Twinkies zijn griezelig lang houdbaar. Een Amerikaanse leraar ontdekte in een uit de hand gelopen class room experiment dat Twinkie-cakes na dertig jaar nog steeds eetbaar zijn. [AP 8/13/2004]

Er is overigens een website gewijd aan wetenschappelijke en niet-zo-wetenschappelijke experimenten die je kunt uitvoeren op en met Twinkies. Je vindt hem op twinkiesproject.com.

Twinkies speelden een rol in de moordzaak rond Dan White. In de late jaren zeventig doodde de conservatieve White de burgemeester van San Francisco. In de rechtszaak gaf White de schuld aan de Twinkie-cakes die hij at en de cola's die hij dronk. Die zouden zijn depressies hebben verergerd en hem tot zijn daad hebben gedreven. In de VS is Twinkie Defense een bekende term geworden, die op Wikipedia een eigen lemma heeft gekregen. [Wikipedia]

Maar het belangrijkste snelle voedsel in Amerika is zonder twijfel de Doughnut of Donut. Amerikanen eten er elk jaar tien miljard.

Het verhaal gaat dat Nederlanders de doughnut in Amerika introduceerden in de vorm van de oliebol. Het gat zou zijn gemaakt omdat het midden van de oliebol vaak nog rauw is. Volgens de inwoners van Camden, Maine ging het anders. In Camden staat een standbeeld van de vermoedelijke uitvinder van het gat: Captain Hanson Gregory. Tijdens een storm op zee hing hij volgens het verhaald zijn gebak om zijn stuur, en ontdekte hij zo de huidige doughnut met een gat in het midden.

Een doughnut bevat per stuk driehonderd kilocalorieen, twaalf gram vet, vier gram transvet en veertien gram suiker. Van iemand die werkte bij een Dunkin Donuts hoorde ik dat mensen op dieet naast hun doughnut een koffie met magere melk vragen, of een cola light. Als je op dieet bent moet je ook als Amerikaan keuzes maken. Maar niet ten koste van de doughnut.