Kombucha, de omstreden levensverlenger

Het zou zomaar kunnen dat mensen die elke dag kombucha drinken daardoor hun levensduur verlengen. Die suggestie wekt een dierstudie, die onderzoekers van de University of Alaska Fairbanks in 2000 publiceerden in Nutrition. Toch zijn niet alle wetenschappers en artsen even enthousiast over kombucha.

Kombucha
Kombucha is gefermenteerde thee. Je kunt het kant-en-klaar kopen, maar ook zelf maken als je zwarte thee met suiker laat fermenteren door een mix van bacteriën en gisten. Die mix heet scoby, een afkorting voor Symbiotic Colony Of Bacteria and Yeast. In bereide kombucha zitten goedaardige Acetobacter- en Gluconobacter-bacteriën, gluconzuur [nee, niet glucuronzuur] en gisten van het Saccharomyces-type.

Je leest wel eens dat kombucha geen suikers meer bevat, omdat de scoby die zou omzetten in andere stoffen. Dat klopt niet helemaal, vertelt de tabel hieronder.

Kombucha gevaarlijk?
Volgens dierstudies verbetert kombucha de cholesterolspiegel, [Biotechnology in Animal Husbandry 2011 27(4), p 1749-55.] [Pharm Biol. 2015;53(11):1.] en op internet vind je honderden positieve anekdotes van kombuchagebruikers die zich vitaler voelen, beter slapen en minder vaak ziek zijn.

Er zijn gevallen bekend van mensen die door kombucha ziek werden. Soms is niet duidelijk waardoor precies, [MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 1995 Dec 8;44(48):892-3;899-900.] soms door allergische reacties, [J Gen Intern Med. 1997 Oct;12(10):643-4.] soms als gevolg van te enthousiast groeiende kombuchabacteriën die toxische hoeveelheden D-lactaat aanmaken [BMJ Case Rep. 2017 Dec 2;2017.] en de nieren [J Intensive Care Med. 2009 May-Jun;24(3):205-7.] of de lever beschadigen. [S D Med. 2016 Jan;69(1):26-8.]

Daar staat tegenover dat in door toxicologen opgezette dierstudies kombucha als veilig naar voren komt. [Biomed Environ Sci. 2000 Dec;13(4):293-9.] Misschien dat veel van de gerapporteerde ziektegevallen het gevolg zijn van slordig geproduceerde scoby's, die zijn verontreinigd met riskante Aspergillus-schimmels. [Crit Path AIDS Proj. 1994-94 Winter;(No 30):31-2.] Of van kombucha die niet onder steriele omstandigheden is gemaakt.

Studie
In 2000 publiceerden onderzoekers van de University of Alaska Fairbanks een dierstudie waarin ze een groep muizen levenslang kombucha lieten drinken, en een controlegroep uitsluitend gewoon water gaven. De muizen kregen het equivalent van wat mensen, die door het drinken van kombucha hun gezondheid willen optimalieren, dagelijks consumeren.

Resultaten
Kombucha verlengde de levensduur van de muizen, maar alleen bij de mannelijke dieren was er sprake van statistisch significant verband. Die leefden 5 procent langer dan de muizen die alleen water dronken. De wijfjes in de kombucha-groep leefden 'slechts' 2 procent langer. De gefermenteerde thee remde ook de toename van het lichaamsgewicht toen de dieren ouder werden.

Conclusie
"This would tend to support the claims that drinking the tea-beverage kombucha from the so-called 'mushroom of long life' contributes to longer life", schrijven de onderzoekers.

"Beyond human testimonials, a main effect of increased longevity has not been documented with other species, but could be explored using those who would voluntarily drink the kombucha."

"It is known that simple caloric restriction and weight reduction contributes to longer life in rats and humans and that may be a major mechanism at work in this study."

Bron:
Nutrition. 2000 Sep;16(9):755-61.

Meer:
Langer leven dankzij de gatenkaasbacterie (10-11-2016)
Probiotische bacterie LKM512 verlengt levensduur in dierstudie (21-9-2011)
Levensverlengende bacterie woont in de buik van eeuwenoude Chinezen (13-7-2009)

Lactobacillus plantarum TWK10, het probioticum in de buik van Superman Een goedaardige bacterie, die microbiologen hebben gevonden in Taiwanese pickled cabbage, vermindert de hoeveelheid lichaamsvet, stimuleert de groei van spierweefsel, en vergroot de spierkracht en het uithoudingsvermogen.	Schakel ongezonde bacteriën uit en leef langer In de menselijke darmen leven goedaardige en soms zelfs gezondheidsbevorderende bacteriën, maar ook bacteriën die microbiologen in verband brengen met negatieve gezondheidseffecten. Het reduceren van die laatste groep micro-organismen kan de levensduur aanmerkelijk verlengen.	Dierstudie: probioticum Lactobacillus reuteri ATCC 6475 verhoogt aanmaak testosteron Bovendien maakt toediening van het probioticum proefdieren slanker.