AmerikaBlog
Liesbeth Smit
Boston, 24/1/2008
Miracle Diet
Afvallen door minder te eten en meer te bewegen? Uh-oh. Niet in Amerika. Amerikanen vallen liever af door te bidden, wonderpillen te slikken het ontwijken van koolhydraten en vet in een wonderdieet.
Volgens de Rooms-Katholieke kerk is vraatzucht een hoofdzonde, net als luiheid. Zo heel erg raar is het dus niet dat Charles Shedd in zijn dieetboek schreef dat fat identiek is aan sin. Shedd, een pastoor van de presbyteriaanse kerk in Houston, Texas, verloor vijfenveertig kilo met bidden (en vasten – red.). "When God first dreamed you into creation there weren't one hundred pounds of excess avoirdupois hanging around your belt", schreef Shedd.
Shedd mag schrijven wat hij wil, maar overgewicht is niet langer alleen het bewijs van een hoofdzonde. In Amerika is overgewicht ook iets sociaal onwenselijk. En daaraan is geld te verdienen.
"You can eat more kinds of food than you ever ate without counting calories", luidt de boodschap van Fit For Life, een dieetboek uit 1985.
Twee holistische voedingsdeskundigen uit California, Harvey en Marilyn Diamond, vertelden de Amerikanen in Fit For Life dat "pressure causes tension". Wie verstandig met voedsel wil omgaan vermijdt ruzie om eten, en geeft zijn kinderen liever snoep dan ze erom te laten zeuren en vervolgens nee te verkopen. "Where food is concerned tension is always to be avoided", aldus de Diamonds. Volgens sommige kritikasters is met deze conflictontwijkende opvoedstijl de obesitas-epidemie begonnen.
In de periode voor 1980 was de boodschap van de dieetboeken dat er balans moet zijn tussen eten en bewegen. In die periode waren fitnessmanuals en -video's met beroemde Amerikanen populair, die vol overgave bewegen en zweten. Achteraf waren die fitnessgoeroes nog broodnuchter. Daarna gingen de semi-wetenschappelijke schrijvers los. Hoe creatiever, hoe populairder. Het sherrydieet, sapdieet en het brooddieet braken door.
Robert Atkins was de eerste dieetgoeroe die in de semi-wetenschappelijke hoek dook. Zijn invloed is blijvend gebleken, want bij Amerikanen zit de angst voor koolhydraten is nog steeds goed in. "Carbs are bad", zeggen niet-voedingsdeskundigen me als ik ernaar vraag. De overtuigingskracht van Robert Atkins was vooral gebaseerd op de quasi-wetenschappelijke toon die hij in zijn boek aansloeg, en op het feit dat artsen in de periode dat hij actief was weinig over voeding wisten. Zelfs de Merck Manual, het beroemde medisch referentieboek, noemde het Atkins- dieet the cure voor obesitas.
Atkins propageerde een dieet waarin de koolhydraten strikt aan banden waren gelegd. Zonder koolhydraten in het dieet stapt het lichaam noodgedwongen over op vet als brandstof, aldus Atkins. Dat was hard science, bezwoor de dieetgoeroe. Klinkt logisch, klopt niet.
Toch zeggen echte wetenschappers iets heel anders: zonder koolhydraten kunnen je geen vetten verbranden. In zijn boek Exercise Physiology vertelt William McArdle bijvoorbeeld dat "fat burns in a carbohydrate flame". Zonder koolhydraten die de citroenzuurcylus aanzwengelen - een proces dat in de cel energie genereert - kan je lichaam niks anders met vetten dan ze opslaan in de vetweefsels.
Na koolhydraten werd vet de grootste vijand van het slanke lichaam. Martin Katahn, een psychologie-professor die je niet moet verwarren met onze eigen voedingswetenschapper Martijn Katan, schreef eind jaren tachtig het T-Factor Diet. "It is primarily fat in your diet that makes up body fat", schreef Katahn. "Protein and carbohydrates don't really matter". Klinkt logisch, klopt ook niet.
|
Lipozene Wil je afvallen maar heb je geen zin in een moeilijk dieet? Dan is er voor jou Lipozene. [lipozene.com] Met Lipozene "you can lose pounds without changing your life", vertelt een vrouw in witte jas op TV.
Lipozene-pillen 'vallen het vet aan'. Er zit glucomannan in, een onverteerbare polysaccharide die op geen enkele manier bij je vet terecht kan komen. Glucomannan wordt niet opgenomen door je lichaam, je poept het gewoon uit.
Obesity Research Institute LLC, het bedrijf achter Lipozene, is voor twee andere pillen met glucomannan aangeklaagd door de Federal Trade Commission wegens misleiding van de consument.
Veel effect zal het niet hebben. Zolang Amerikanen in obscure diëten geloven, blijven kwakzalvers boeken schrijven en pillen verkopen.
|
Op de voedingsafdeling van Harvard is de massale angst voor vet bij de consument een grote frustratie. Het is namelijk nooit bewezen dat een dieet dat vooral uit koolhydraten bestaat ervoor zorgt dat je meer afvalt. Het tegenovergestelde is ook niet bewezen.
Walter Willett, een vermaard voedinsgwetenschapper met meer dan duizend publicaties op zijn naam, probeert uit alle macht de onredelijke angst voor vetten en koolhydraten te bezweren. In zijn boek Eet, Drink En Blijf Slank En Gezond geeft Willett een uitstekende samenvatting van wat de wetenschap ons de laatste jaren over voeding en een gezond gewicht heeft geleerd. Het is precies wat iedereen eigenlijk wel weet. Als je slank wilt worden of blijven moet je meer bewegen, minder eten, en vooral niet te veel snoep, koek en slechte vetten consumeren. Maar wie gelooft een echte wetenschapper als er honderd nepperds rondlopen?
Na Dean Ornish, die in 1993 de low-fat-trend weer tot leven wekte, kwam Atkins terug om vet op te hemelen. Atkins stierf en nu is Amerika volledig de kluts kwijt. De Amerikaanse gezondheidsbewuste consument eet low carb-koekjes en low fat-bacon. Bij gebrek aan een eetcultuur om op terug te vallen, is het degene die het hardst schreeuwt in de media die voedingsdeskundige. Op hun pseudo-wetenschap – en op slinkse marketing – baseert de Amerikaan zijn voedingskeuze. Hij heeft geen alternatief. Grootmoeders recept bestaat niet meer, en als het al bestaat ligt het ergens op zolder, in een doos. Omdat niemand meer kookt.
|
|
|