2 4 - 1 1 - 2 0 0 7
Antidepressivum mianserin verlengt leven van Aaltje Elegans (Science Daily Nov. 22, 2007)
Het antidepressivum mianserin drukt in het aaltje Caenorhabditis elegans op dezelfde knopjes als calorische restrictie. De dieren leven langer als ze mianserin binnenkrijgen. Dat schrijven onderzoekers van het Howard Hughes Medical Institute in Nature. [Nature. 2007 Nov 22;450(7169):553-6.]
De werkgever van de onderzoekers screent stoffen op hun levensverlengende werking. Uit dat programma bleek dat het
experimentele middel 272N18 [structuur hiernaast - red.] de levensduur van Aaltje Elegans met twintig procent verlengt. Toen de onderzoekers dat wisten zochten ze twintig soortgelijke stoffen bij elkaar en testten die uit op aaltjes. Het waren allemaal antidepressiva die werken op dezelfde manier: ze saboteren de serotoninereceptor 2 [5-HT2] en remmen zo de afbraak van serotonine door het hersenweefsel.
Vier stoffen verlengden de levensduur van C. elegans met twintig tot 33 procent: mianserin [structuur onderaan - red.], mirtazapine, methiothepin en cyproheptadine, bleek uit de tests.
De onderzoekers richtten zich verder op mianserin, en gaven dat aan allerlei gemuteerde aaltjes. Zo ontdekten ze dat mianserin alleen het leven verlengt als het serotoninesysteem in de hersenen werkt. Ze ontdekten ook dat de verbinding weinig toevoegt als je aaltjes uithongert en hun cellen op
de spaarstand staan. Daaruit maken ze op dat het antidepressivum op dezelfde manier werkt als calorische restrictie.
Mianserin werkt optimaal in een concentratie van vijftig micromol, ontdekten de onderzoekers. Het vijfvoudige van die concentratie doet helemaal niks.
De onderzoekers kregen door hun proefjes op mutanten het vermoeden dat er in de hersencellen van Aaltje Elegans een evenwicht is tussen het serotoninesysteem en het octopaminesysteem. Octopamine is de aaltjes-variant van ons dopamine. Serotonine wordt actief als je veel eet.
[Dat is de diepere betekenis van kerstmis, vrienden. Buiten is het koud, nat en donker en de serotoninespiegel zakt. Om de opkomende depressie te bestrijden proppen we ons vol met calorietjes. Wie zonder buikpijn de decembermaand doorkomt heeft de essentie van het kerstfeest niet begrepen - red.]
Het octopamine-systeem wordt juist actiever als aaltjes weinig eten. Overigens doet mianserin met het octopaminesysteem hetzelfde als met het serotoninesysteem, alleen in geringere mate. De onderzoekers denken dat die verschuiving tussen het octopamine- en het serotoninesysteem het levensverlengende effect veroorzaakt. Het klinkt vaag, en dat is het ook. Maar preciezer dan dat worden de onderzoekers niet.
De onderzoekers hebben overigens gekeken of mianserin de eetlust van de aaltjes remt, en zo een staat van calorische restrictie in de hand werkt - maar nee, dat was niet het geval.
Er is trouwens iets raars aan de hand met de studie, en dat wordt al in de eerste alinea's duidelijk. Daarin vertellen de onderzoekers dat ze op 272N18 stuitten toen ze 88.000 verbindingen screenden. Ze gaven de verbindingen in twee concentraties aan aaltjes en keken hoe lang de organismen leefden.
"On the basis of the fraction of live animals per well relative to controls, 1,083 chemicals were retested on larger populations. Of these, 115 compounds statistically increased lifespan, with 13 increasing lifespan by 30–60%, 18 by 20–29%, 27 by 10–19% and 57 by 3–9%."
Kijk eens aan. 272N18 en mianserin zijn helemaal niet zulke veelbelovende levensverlengers. De onderzoekers hebben dertien stoffen gevonden die het leven tot zestig procent kunnen verlengen. Daar is het effect van mianserin niks bij. De onderzoekers houden hun troefkaarten liever achter de hand.
0 2 - 1 2 - 2 0 0 7
Huid van genmuis blijft altijd jong (BBC 30 November 2007)
Amerikaanse en Israelische onderzoekers hebben een genmuis gemaakt waarin ze naar believen een serie verouderingsgenen een tandje lager konden zetten. Ze konden de huid van de genmuis - als die een gevorderde leeftijd had bereikt - verjongen.
In het tijdschrift Genes and Development vertellen de onderzoekers hoe ze eerst een groep genen zochten die in mens en dier actiever wordt als organismen verouderen. Ze vonden de genen met behulp van DNA-chips, die de activiteit van duizenden genen tegelijkertijd meten, en bio-informatica, een computergestuurde statistiek die chocola maakt van alle gegevens die je met DNA-chips binnenhaalt.
De genen die de onderzoekers vonden werden allemaal aangeschakeld door dezelfde transcriptiefactor: het eiwit NF-kappa-B.
Hierboven zie je hoe hard het gen voor dat eiwit werkt in jonge en oude menselijke huidcellen. Quod erat demonstrandum.
Een transcriptiefactor is een genetische dimschakelaar. Cru gezegd zet je er andere genen harder of zachter mee. NF-kappa-B is een knop die cellen steeds verder omhoog draaien als ze ouder worden. Zet je hem zachter, dachten de onderzoekers, dan kun je veroudering misschien afremmen.
De onderzoekers maakten daarom gen-muisjes met een apart soort NF-kappa-B. Eentje die je kunt uitzetten als je de muizen Nolvadex geeft. Net zoals Nolvadex bij normale organismen estradiolreceptoren uitschakelt, schakelt Nolvadex bij de genmuisjes het NF-kappa-B uit.
Vervolgens lieten de onderzoekers de gen-muizen ouder worden, en smeerden daarna Nolvadex op hun flank. [4-OHT in de figuur - red.] Op hun andere flank smeerden de onderzoekers bij wijze van controle alcohol. [EtOH in de figuur - red.]
De huid van de oude genmuizen verjongde binnen twee weken. De figuur hierboven vertelt wat er gebeurde met de dikte van de huidlaag. Hou ouder je bent, des te dunner is je huid.
Je vraagt je af: wat gebeurt er met de genmuizen als ze Nolvadex door hun voer krijgen, en het anti-oestrogeen ook andere cellen bereikt? Hoe oud kunnen de genmuizen dan worden? En als de muizen inderdaad ouder worden als je ze Nolvadex geeft: hoe moeilijk is het om een NF-kappa-B-blokker te maken?
Onderzoeksleider Howard Chang waarschuwt in een gesprek met de BBC voor overmatig enthousiasme voor het uitschakelen van NF-kappa-B. "You might get a longer lifespan but at the expense of something else", aldus Chang.
Overigens is er al een NF-kappa-B-blokker die in het middelpunt van de belangstelling staat. Als je door middel van resveratrol het Methusalem-enzym SIRT1 prikkelt, dan rem je automatisch ook NF-kappa-B.
Verjongende cosmetica met resveratrol. Bestaat dat al?
|
|