2 7 - 1 1 - 2 0 0 8
Eiwit in gesteriliseerde melk is net zo goed als in gepasteuriseerde melk (J Nutr. 2008 Dec;138(12):2342-7.)
De eiwitten in gesteriliseerde, houdbare melk zijn net zo goed als die in gepasteuriseerde, verse melk. Het lichaam neemt de eiwitten in gesteriliseerde melk een beetje sneller op dan de eiwitten in houdbare melk. Daar staat tegenover dat het lichaam ze sneller afbreekt tot ureum. Dat ontdekten onderzoekers van het Franse instituut INRA.
|
Wat is nou gezonder? Houdbare of verse melk? Verse melk, zeggen Nederlanders. De hittebehandeling waarmee de fabriek melk steriliseert maakt de eiwitten kapot, waardoor het lichaam er minder aan heeft. In Frankrijk denken ze daar anders over, en drinken de meeste consumenten houdbare melk. Omdat ze wilden zien of er toch iets waars schuilt in het Nederlandse standpunt, deden de onderzoekers een proef met dertig vrijwilligers. Die moesten een halve liter melk drinken. De ene groep dronk gepasteuriseerde melk, de tweede groep gemicrofilterde melk en de derde groep dronk gesteriliseerde melk.
Gemicrofilterde melk [MF] is schoongemaakt door micro-organismen met een nanozeef uit de melk te scheppen. In de komende tien jaar hoopt de industrie dat micromelk de gepasteuriseerde melk [PAST] gaat vervangen. [Het productieproces is goedkoper.] Gepasteuriseerde melk ontstaat als je melk net genoeg verhit om de belangrijkste micro-organismen af te doden, zonder dat je de smaak aantast. Als je melk steriliseert [UHT] doodt je alle micro-organismen, maar omdat je daarbij een hogere temperatuur nodig hebt verander je de smaak.
De stikstofatomen in de eiwitten van de melk waren gelabeld, zodat de onderzoekers ze konden volgen. Toen de onderzoekers in het bloed van de proefpersonen keken naar de concentratie aminozuren zagen ze geen verschil. Maar toen ze keken wat het lichaam deed met de melkeiwitten, was dat verschil er ineens wel.
De figuur vertelt je hoeveel eiwitten uit de melk na de maaltijd worden opgenomen door eiwitten van het lichaam. Dat gebeurt bij de eiwitten uit de houdbare melk sneller en meer. De hittebehandeling heeft de verbindingen tussen de eiwitfragementen kennelijk losser gemaakt, waardoor de spijsvertering ze makkelijker in stukjes kan knippen, en de aminozuren en eiwtfragmenten dus sneller in het systeem komen.
Daar staat dan weer tegenover dat het lichaam de eiwitten uit de gesteriliseerde melk sneller afbreekt. Hieronder zie je hoeveel van de gelabelde stikstofatomen de onderzoekers terugvonden in de urine van de proefpersonen.
Melkeiwitten in gesteriliseerde melk zijn dus iets sneller dan de eiwitten in verse melk. Ze gedragen zich minder zoals de langzame eiwitten als in de meeste vaste eiwitrijke voedingsmiddelen, maar meer zoals de snelle eiwitten in wei of soja. Snelle eiwitten zorgen voor hogere pieken in het eiwitmetabolisme dan langzame eiwitten. Die pieken zetten de anabole machinerie een tandje hoger, maar dat gaat ten koste van de efficiency waarmee het lichaam zichzelf opbouwt met eiwitten. Dat vertelt de tabel hieronder.
PPUN = de mate waarin het lichaam na een maaltijd eiwitten vasthoudt.
De verschillen zijn klein, en alleen relevant voor sporters die werkelijk alles uit hun voeding willen halen.
Ben je zo'n sporter, en haal je je energie voor 35 procent of meer uit eiwitten, dan ben je waarschijnlijk vooral gebaat bij langzame eiwitten, die het lichaam dwingen zuinig met eiwitten om te gaan.
Sporters met een minder hoge eiwitconsumptie, die bovendien geloven in timing van de eiwitinname, kunnen gebruik maken van snelle eiwitten door die een uur voor en waarschijnlijk ook na de training in te nemen. Training bouwt meer spiermassa op naarmate de trainingsprikkel beter samenvalt met een eiwitpiek.
|
|
|