|
1 0 - 1 1 - 2 0 0 7
Hoe een koolhydraatarm dieet veroudering vertraagt
(Cell Metabolism, Vol 6, 280-293, 03 October 2007)
Als mensen lijken op het aaltje Caenorhabditis elegans, dan zouden ze stokoud kunnen worden als ze de koolhydraten zoveel mogelijk uit hun dieet knikkeren, en daarbij ook nog eens pillen met antioxidanten als vitamine E en C en N-acetylcysteine laten staan. Dat blijkt uit een studie van onderzoekers van de universiteit van Jena, die is verschenen in Cell Metabolism.
Dat antioxidanten het leven zouden verlengen vloeit voort uit een theorie die in 1908 is opgeschreven door
Max Rubner. Hoe hoger het metabolisme van een organisme, aldus Rubner en zijn volgelingen, des te eerder gaat het organisme dood. In de jaren vijftig verbonden onderzoekers die theorie met het ontstaan van vrije radicalen tijdens verbrandingsprocessen - en de
antioxidanttheorie was geboren.
Die theorie heeft inmiddels pas op de plaats gemaakt voor de hormesistheorie, en het artikel van de Duitsers in Cell Metabolism past in die trendwisseling.
De onderzoekers deden experimenten met een simpel aaltje, dat uit slechts enkele honderden cellen bestaat en bacterien eet. De Duitsers gaven de aaltjes 2-deoxy-D-glucose: een analoog van glucose, die geen energie levert maar wel door de cel per abuis als glucose wordt herkend - en zo de glucoseverbranding in de cellen naar z'n grootje helpt.
Door toediening van de anti-glucose leefden de aaltjes langer.
De witte vierkantjes staan voor de dieren die de anti-glucose kregen.
Toen de onderzoekers nagingen wat er precies in de cellen was veranderd, zagen ze dat de mitochondria, de energiecentrales van de cel, actiever waren geworden. De energieproducerende organellen waren meer zuurstof gaan verbruiken naarmate ze de anti-glucose langer toegediend kregen.
In de figuur hierboven staat DOG voor 2-deoxy-D-glucose.
Meer activiteit van mitochondria en meer verbranding van vetten betekent dat de hoeveelheid vrije zuurstofradicalen in de cel toeneemt. Toen de onderzoekers de aaltje niet alleen anti-glucose gaven, maar antioxidanten als vitamine C en N-acetylcysteine [beter bekend als NAC -red.] gaven, werden die radicalen geneutraliseerd. En als klap op de vuurpijl verdween het levensverlengende effect van het lamleggen van de glucose-verbranding.
Vierkantje: aaltjes met nep-glucose; zwart rondje: controle-aaltjes; driehoekje: aaltjes met nep-glucose en NAC; doorzichtig rondje: aaltjes met anti-glucose en vitamine C.
De vrije radicalen prikkelen de cellen om zelf meer endogene antioxidante eiwitten aan te maken, denken de onderzoekers.
De Duitsers hebben ook geprobeerd iets van het genomische mechanisme achter het effect op te helderen. De aaltjesvariant van SIRT1, het methusalemgen dat wordt aangeschakeld door vasten en resveratrol, speelt geen grote rol, ontdekten de onderzoekers toen ze de proeven herhaalden met aaltjes waarbij dat gen niet werkt. Wel belangrijk is het gen voor de aaltjesvariant van AMPK.
Dat enzym, AAK-2, werd meer actief als de aaltjes anti-glucose kregen. De cel hing er vaker fosforgroepen aan, waardoor het eiwit actiever werd. [In de figuur hierboven: phospho-aak2 - red.]
De onderzoekers denken dat hun onderzoek vooral belangrijk is voor diabeten. Artsen proberen nu met allerlei middelen hen cellen toch nog koolhydraten te laten opnemen. Hoewel artsen steeds beter erin slagen diabetes onder controle te krijgen is de levensverwachting van diabeten minder dan die van gezonde mensen. Misschien, zeggen de Duitsers, moeten we in een andere richting gaan denken.
Voor gezondheidsfanaten en levensverlengers is de studie om een andere reden interessant. Hij suggereert dat de low glyc en vooral de low carb-dieettypes misschien nog meer voordelen hebben dan alleen dat ze de vetmassa helpen controleren.
|
|
|
[Definitie:] "An ergogenic aid is any substance or phenomenon that enhances performance."
(Wilmore and Costill) 
