|
1 8 - 0 4 - 2 0 0 9
Op het primitieve platteland hebben oude mannen net zoveel testosteron als jonge (Am J Hum Biol. 2009 Nov-Dec;21(6):762-8.)
Als mannen de veertig zijn gepasseerd, schrijven de endocrinologische leerboeken, zakt hun testosteronspiegel onvermijdelijk elk jaar met anderhalve procent. Dat verschijnsel is misschien toch niet zo onvermijdelijk als we zijn gaan denken, rapporteerden Amerikaanse biologen in de American Journal of Human Biology. Zij ontdekten dat op het platteland van Bolivia, waar de mensen nog leven zoals in de Middeleeuwen, oudere mannen net zoveel testosteron in hun lichaam hebben als jonge mannen.
Oudere mannen kunnen een testosteronspiegel hebben die dertig tot vijftig procent lager is dan ze hadden toen ze jonger waren. Vermindering van de spierkracht, spier- en botmassa zijn het gevolg. Maar bijna alle gegevens over veroudering en testosteron komen van mannen die 's ochtends veel te vroeg worden wakker gemaakt door een wekkerradio, zich daarna door een file heen worstelen om op tijd op hun zinloze klotewerk te zijn en zich vervolgens voeden met slootwater uit de koffieautomaat. Mannen die leven in een industriële samenleving, dus.
Maar hoe is dat met mannen in samenlevingen waar de vooruitgang nog geen wekkerradio's, zinloos klotewerk en koffieautomaten heeft gebracht? Omdat ze dat wilden weten bepaalden de onderzoekers bij 65 Boliviaanse mannen de testosteronconcentratie in hun speeksel. De mannen leefden in het arme zuiden van La Paz.
De testosteronspiegel van de mannen was 's morgens hoger dan 's avonds, ontdekten de onderzoekers. Net als bij ons. De onderzoekers ontdekten echter ook dat er geen verband was tussen de testosteronspiegel en leeftijd. In de figuur hieronder staan de zwarte bolletjes voor de oudere mannen, de kruisjes voor de jongere mannen.
Toen de onderzoekers keken naar de datum waarop de monsters waren genomen, zagen ze dat de testosteronspiegel van de mannen in de winter flink lager was.
Vooral de testosteronspiegel 's ochtends was lager. In de winternachten steeg de testosteron-aanmaak bij de mannen kennelijk niet.
Nou is een winter op het Boliviaanse platteland iets anders dan de winter in het knusse West-Europa. "The days are short, mean low temperatures are typically several degrees below freezing, and dust storms are not uncommon", schrijven de onderzoekers. "People may sleep longer, but perhaps less comfortably as fuels are too precious for most to use for heating homes. Food stores are declining, and many families are unable to purchase more foodstuffs. Documented responses to seasonal nutritional stress in the Andes include reduced activity levels."
Winter in Bolivia is ontbering. Daardoor zakt de testosteronspiegel in de winter. Misschien, opperen de onderzoekers, zorgt die jaarcyclus [van een hoge testosteronspiegel in de lente, zomer en herfst, en een lage testosteronspiegel in de winter] ervoor dat de testosteronspiegel tijdens een mannenleven niet zakt.
Als dat zo is, dan kunnen mannen in moderne samenlevingen hun hormoonspiegels op peil houden als ze elk jaar een keer op een gruwelijk dieet gaan, en een paar weken huiverend van de kou wegkwijnen. Niet comfortabel, maar kennelijk wel erg gezond.
Magere melk, veel vis, geen alcohol - hoog testosteron (1-3-2009)
Deel verlaging testosteronspiegel door ouder worden heb je zelf in de hand (23-6-2007)
Gezond leven verhoogt je testosteronspiegel (31-12-2003)
|
|
|
[Definitie:] "An ergogenic aid is any substance or phenomenon that enhances performance."
(Wilmore and Costill) 
