|
||
|
||
2 0 - 0 5 - 2 0 0 2 Veroorzaakt accutane zelfmoord?
Een groep verontruste ouders probeert in Engeland het anti-acne middel accutane te verbieden. De ouders, die zijn verenigd in de International Roaccutane Action Group, hebben daarover een gesprek gehad met de Britse medicijnautoriteit, de Medicines Control Agency. De actiegroep bestaat uit familieleden van jongeren die zelfmoord hebben gepleegd toen ze accutane gebruikten.
Volgens de statistieken hebben al vijftien Engelse tieners zelfmoord gepleegd toen ze accutane gebruikten. Nog eens tien hadden hebben dat geprobeerd. Roche, de maker van accutane, gelooft echter niet dat het anti-acne middel daar iets mee te maken heeft. Er zijn wereldwijd twaalf miljoen mensen die accutane hebben gebruikt, zegt de farmaceut, en slechts een fractie daarvan komt in de problemen. Het percentage zelfmoordenaars onder accutanegebruikers is net zo hoog als het percentage onder de tieners die geen accutane gebruiken.
De Medicines Control Agency is bezig met een nieuwe analyse van de risico's en effecten van accutane, om te kijken of het middel op de markt mag blijven. Het zal het materiaal van de ouders daarin betrekken.
BBC journalist Tom Geoghegan schreef naar aanleiding van de affaire een verslag van zijn persoonlijke ervaringen met Roaccutane, zoals het middel in Engeland heet. Volgens Geoghegan hielp de zes maandenlange kuur hem weliswaar van zijn puisten af, maar moest hij daarvoor een hoge prijs betalen. Vooral de psychologische bijwerkingen waren aanzienlijk. Langzaam maar zeker werd Geoghegan depressief, onrustig, onzeker en slaperig. Tegelijkertijd werd hij overgevoelig voor licht, kreeg hij een gevoelige huid en brandende ogen. Voor zijn lichamelijke klachten had zijn huidarts wel een oplossing, maar de psychologische bijwerkingen verdwenen alleen toen Geoghegan zijn dosis verlaagde.
Achteraf realiseerde de journalist, die zich altijd had gezien als een stabiel mens, dat hij bijna een psychische inzinking had gekregen. En over die mogelijkheid, schrijft hij, had zijn huidarts met geen woord gerept.
Een tegenstander van Roaccutane is Geoghegan niet geworden. 'De actievoerders moeten niet vergeten dat Roaccutane gewoon goed werkt tegen acne. En jonge mensen kunnen ook van acne ernstig in de geestelijke problemen komen', schrijft hij.
De ontwikkelingen in Engeland komen niet uit de loucht vallen. Twee jaar geleden, in 2000, raakte accutane ook al in opspraak in de VS nadat de zoon van een politicus zelfmoord pleegde toen hij accutane gebruikte. Daarop ondernamen enkele politici actie, en ijverden ze voor een verbod op accutane. De FDA is toen gaan overleggen met Roche, de fabrikant van accutane. Ook toen was het standpunt van Roche dat er geen verband was tussen accutane en zelfmoord. 'Zelfmoord onder pubers is helaas niet zeldzaam', aldus Roche.
Eerder dit jaar, op januari 2002, gebeurde er weer iets waardoor accutane in een kwaad daglicht kwam te staan. Een 15-jarige jongen kaapte een vliegtuigje en ramde daarmee een kantoorgebouw in Tampa, Florida. De jongen schreef in een afscheidsbrief dat hij sympathie had voor Osama Bin Laden, maar volgens zijn ouders was hij psychotisch doordat hij accutane had gebruikt. De familie begon daarop een proces tegen producent Roche. De familie wil zeventig miljoen dollar van Roche. Dat is tien procent van wat Roche jaarlijks aan accutane verdient.
Een journalist van CBS die met het bedrijf belde kreeg te horen dat de farmaceut van geen rechtszaak wist. Later paste Roche zijn verhaal aan. Er was wel degelijk sprake van een rechtszaak, maar Roche geloofde niet dat de jongen accutane had gebruikt. Hoewel hij een recept van zijn dokter had, vonden onderzoekers tijdens de lijkschouwing geen spoor van het medicijn. Dat kwam, beweren advocaten van de familie, omdat de jongen veel bloed had verloren.
Ook al was het middel wel gevonden, dan nog is de kans op een veroordeling van Roche gering. Eerder deze maand haalde een depressieve vrouw, die Roche verantwoordelijk hield voor haar ziekte, in de rechtszaal bakzeil.
Roche heeft weet van een verband tussen accutane en zelfmoord. Het middel bevat niet voor niets sinds 2000 een bijsluiter waarin staat dat gebruikers soms depressief worden, aldus het bedrijf. Als dat gebeurt, kunnen ze beter stoppen.
Nou ja, 'soms'. Wat is 'soms'? Volgens de FDA hebben tussen 1982 en 2000 167 Amerikaanse gebruikers van accutane zelfmoord proberen te plegen. Is dat 'soms'? Jazeker, zegt Roche, als je beseft dat dertien miljoen mensen het middel sinds 1982, toen accutane op de markt kwam, hebben gebruikt. Daar komt nog bij dat veel van hen tieners waren, en die springen nu eenmaal wat vaker van de flat dan andere mensen. Kwestie van statistiek, aldus de fabrikant.
In de Top Tien van 'medicijnen met de meeste bijwerkingen' staat accutane op Vier. Dat accutane nog steeds op de markt is, komt omdat het gewoon goed werkt. Volgens de FDA is het 'het best werkende middel tegen acne tot nu toe'. Het is dan ook niet waarschijnlijk dat accutane van de markt gaat
Meer over acutane De actieve stof in accutane is het aan vitamine A verwante isotretinoine. Net zoals zwangere vrouwen moeten oppassen met vitamine A, moeten ze geen accutane gebruiken omdat de kans op misvormde kinderen dan vrij groot is. Maar een link tussen psychiatrische ziekten en analogen van vitamine A is nooit gevonden.
Een bijwerking, die misschien relevant is voor sporters, is dat accutane-gebruikers last kunnen krijgen van spierpijn. Accutane verhoogt in het bloed de concentratie van stoffen die vrijkomen als spieren zijn beschadigd. Accutane veroorzaakt kennelijk spierschade. Je raakt daarom misschien sneller overtraind als je accutane gebruikt, en misschien verhoogt accutane de kans op blessures.
Onderzoekers weten niet precies waarom, maar L-carnitine verlicht de negatieve effecten van accutane op spierweefsel. Bij vrij forse doseringen tenminste: 100 milligram per kilo lichaamsgewicht. Die dosis normaliseert de concentratie van de merkers van spierschade in het bloed.
1. Patricia Reaney. Action group urges Britain to withdraw acne drug. Reuters Health, 17-5-2002. |
|
|