Overmaat aan kilocalorieën versnelt spierafbraak tijdens lichamelijke inactiviteit

Spieren gaan weg als je ze niet gebruikt. Het lichaam breekt ze af. Als je gedurende een langere periode niet lichamelijk actief bent - we hebben het dan over weken, en niet over een paar dagen - dan verloopt die spierafbraak sneller als je meer kilocalorieën in je lichaam stopt dan je verbrandt. Hoe positiever je energiebalans, hoe sneller je spierafbraak. Dat ontdekten Italiaanse onderzoekers, verbonden aan de universiteit van Trieste.

Studie
De onderzoekers lieten 19 gezonde proefpersonen gedurende 5 weken liggen in bed. Ze konden hun spieren dus niet gebruiken. Bij ongeveer de helft van de proefpersonen schroefden de onderzoekers de inname van calorieën terug naar een niveau dat hoorde bij hun inactiviteit. De overige proefpersonen mochten eten alsof ze gewoon bewogen.

Resultaten
Proefpersonen die verhoudingsgewijs veel calorieën consumeerden [Higher energy balance] verloren meer spiermassa dan proefpersonen die relatief weinig calorieën binnenkregen [Lower energy balance].

Mechanisme
In bloedcellen van de proefpersonen die relatief veel energie binnenkregen vonden de onderzoekers minder glutathion dan bij de andere proefpersonen. Glutathion is betrokken bij het onschadelijk maken van agressieve verbindingen - waaronder vrije radicalen. Dat suggereert dat vrije radicalen betrokken zijn bij de afbraak van spierweefsel tijdens inactiviteit.

Daarnaast vonden de onderzoekers meer ontstekingseiwitten in het bloed van de proefpersonen die veel energie hadden binnengekregen. Het is dus mogelijk dat ook ontstekingen betrokken zijn bij de spierafbraak tijdens inactiviteit.

Meer studies
In de universiteitsbibliotheek vonden de Italianen 9 andere studies waarin proefpersonen bedrust moesten houden, en onderzoekers het effect van de calorische inname op de spier- en vetmassa bepaalden. Hieronder hebben de Italianen de uitkomsten van die studies en die van hunzelf in één figuur samengevat.

De teneur is niet te missen. Hoe meer vet je wint tijdens een langdurige periode van inactiviteit, hoe meer spiermassa je inlevert.

Conclusie
"The present study shows that excess fat deposition during physical inactivity is associated with greater muscle loss [...]", resumeren de onderzoekers. "These mechanisms potentially contribute to long-term changes in body composition and to the cardiometabolic risk observed in sedentary persons."

De implicaties voor sporters zijn duidelijk. Als zij gedurende een langere periode niet kunnen trainen, dan houden ze waarschijnlijk meer spiermassa vast als ze niet teveel kilocalorieën binnenkrijgen.

Wat zou er gebeuren, zo vragen we ons af, als inactieve sporters tijdens zulke langere perioden negatief in de calorieën gaan zitten, en een beetje vetmassa gaan verliezen? Neemt het verlies van spiermassa dan weer toe? Of kun je het verlies van spiermassa dan nog verder reduceren?

Binnenkort meer.

Bron:
Am J Clin Nutr 2008;88:950-8.

Meer:
Je kunt niet trainen? Blijven gebruiken, die BCAA's... (30-10-2012)
Leucine houdt spiermassa vast als je niet traint (29-7-2010)
Creatine houdt inactieve spier op peil (8-3-2009)