30.05.2003

Profbodybuilders gebruiken plasma-expanders

Op Amerikaanse messageboards zijn bekende begeleiders en atleten uit de hoogste regionen van de profbodybuilding elkaar in de haren gevlogen. Aanleiding was een artikel van begeleider Chad Nicholls op de webstek van Muscular Development van 7-2003 over plasma-expanders, waarover zijn collega Milos Sarcev in woede ontbrandde. De woordenwisseling tussen de twee toptrainers geeft een ontluisterende blik in de keuken van het farmacologische topbodybuilding.

Dextran
In het gewraakte stuk in Muscular Development schreef Nicholls over plasma-expanders: complexe suikerketens, die je intraveneus in de bloedbaan moet brengen en die vervolgens het bloed verdunnen. Duursporters gebruiken ze als ze hun chemische verhoogde hemoglobinespiegel alsnog binnen de normen willen laten vallen, artsen als ze bij patiënten overtollig vocht moeten afvoeren.

De suikerketens, die slecht tot niet door de cellen worden opgenomen, verlagen de concentratie vocht in de bloedbaan. Om het evenwicht te herstellen, en omdat ze de suikerketens niet kunnen opnemen, geven de cellen het overtollige water in de organen af aan het bloed. Voor chemische bodybuilders is die toepassing interessant, omdat plasma-expanders dus de diuretica kunnen vervangen.

Maar dat was allemaal onzin, schreef Nicholls. Zijn pupil en bodybuilder Nasser El Sonbaty hadden het bericht over de diuretische werking van plasma-expanders de wereld in geholpen tijdens een etentje na de Olympia van 1997. Hij had toen tegen een 'bodybuildingexpert' een zwetsverhaal over expanders opgehangen, en gezegd dat hij een dag voor de wedstrijd vijf flessen Dextran [structuurformule hieronder] en acht flessen Manitol in zijn bloedvaten liet lopen.

De expert was het verhaal meteen gaan doorfaxen, en El Sonbaty en Nicholls hadden zich een breuk gelachen over diens goedgelovigheid. Want als je zoveel plasma-expanders nam, dan ging je dood. Dat wist toch iedereen?


Dextran


Die 'goedgelovige expert' was Milos Sarcev, en hij was donders. Hij had het verhaal geloofd - en hij had wel dood kunnen zijn, schreef hij op een board. Hij had nota bene in 1994 en 1995 Nasser en Nicholls waardevolle tips gegeven waardoor ze zich beter op een wedstrijd konden voorbereiden. Daar hadden ze hun loopbaan aan te danken gehad, schreef Sarcev. Stank voor dank.

Zo heel erg goedgelovig was hij gelukkig ook weer niet, schreef Sarcev verder. In 1996 had Chad Nicholls hem al uitgelegd hoe hij plasma-expanders moest gebruiken. Sarcev had nog een papiertje met aantekeningen van dat gesprek: Dextran 5%, Hespan 2.5%, Macrodex 6%. Neem 500 milliliter om de zes uur. In totaal drie flessen.

Hij was niet de enige via Nicholls in aanraking met plasma-expanders was gekomen. In 1998, toen Ronnie Coleman op de Night of the Champions 'de wereld schokte', was de atleet door Nicholls met plasma-expanders behandeld. "Ronnie vertelde me na de show dat hij verging van de kramp", schrijft Sarcev. "Hij zei: voor de eerste keer in m'n leven ben ik bang dat ik doodga."

En ja, hijzelf had vaak plasma-expanders gebruikt. "Dus zo heel erg dom zijn plasma-expanders nou ook weer niet. Al moet ik zeggen dat het risico niet opweegt tegen wat je ermee kunt winnen."

Bodybuilder Tom Prince reageerde op het stuk van Sarcev. "Die formule die Chad je in 1996 gaf klopt niet", schreef Prince. "Plasma-expanders werken, maar dat doen ze alleen een zeer korte tijd: iets van dertig minuten. Tijdens die dertig minuten moet je het vocht uit je bloedbaan zien te krijgen. Lukt dat niet, dan stroomt het terug naar de onderhuidse vetlagen. This is a brutally tough thing to master."

Maak je niet druk, reageert Nicholls op Sarcevs boze stuk. "Die 'expert' waar mijn stukje over gaat, dat ben jij niet. En wat je schrijft over mijn rol als 'uitvinder' van plasma-expanders klopt niet. In 1996 had ik nog helemaal geen ervaring met plasma-expanders. Toen had ik alleen nog maar ervaring met albumine."

Nadat Nicholls en Sarcev elkaar over en weer verwijten hebben gemaakt, gaat ook Shawn Ray zich met de discussie bemoeien. Het loopt nooit zo goed af met de mensen die Chad Nicholls begeleidt, zegt Ray. "Flex staat op de lijst van mensen die wachten op een niertransplantatie, Don Long heeft weliswaar al een nieuwe nier maar geen loopbaan meer en Nasser... - laten we het daar maar niet over hebben."

Onzin, vindt Nicholls. "Flex wist op zijn 21ste al dat hij nieuwe nieren nodig had", dient de trainer Ray van repliek. "Ik heb maar een jaar met Long gewerkt, en ben niet verantwoordelijk voor alle middelen die hij heeft gebruikt. Van Nasser heb ik al drie jaar niks gehoord, en zowel jij en ik weten niet wat er met hem aan de hand is."

En dan bemoeit zich iemand met de discussie die een punt aansnijdt dat eigenlijk al meteen had moeten worden aangesneden. Het is journalist en redacteur Peter McGough. "Beste Chad, Milos en - in mindere mate - Tom", schrijft hij. "Ik wil jullie namens de bodybuildinggemeenschap bedanken omdat jullie de sport door het putje hebben gehaald. Jullie hebben maar weer eens bewezen dat het opbouwen van een fysiek in de hedendaagse bodybuilding een farmaceutische aangelegenheid is, en niet een fysieke."

"Jullie moesten eens nadenken over de boodschap die jullie de wereld in sturen. Wat jullie doen is niet representatief voor bodybuilding."

"Het wordt tijd dat we de problemen in de bodybuilding gaan oplossen. We moeten ervoor zorgen dat de negativiteit de sport niet verder beschadigt."