02.08.2003

Ook van ordinaire anabolen krijg je een spleetje tussen je tanden

"Zie je dat spleetje?", wijst vriend Bertus veelbetekenend naar een foto in een spierballenblad. "Dat spleetje tussen z'n tanden?"
Ik knik.
"Groeihormoon", zegt hij stellig.

Als Bertus niet trainde, spitte hij in de gym fitnessmagazines door en bestudeerde hij nauwgezet de foto's van de bodybuilders. Hij was op zoek naar bewijzen dat de atleten op de afbeeldingen anabolica gebruikten - en als het even kon, wilde hij kunnen vertellen wat de dames en heren precies hadden gespoten en geslikt. Bertus was er bijvoorbeeld van overtuigd dat groeihormoon, IGF-1 en insuline de kaken laten groeien. Daardoor gaan de tanden verder uit elkaar staan. Hoe meer ruimte tussen de tanden, des te meer groeihormoon heeft meneer of mevrouw gebruikt. Aldus Bertus.

Leuke theorie. Jammer genoeg blijkt uit dierstudies dat de groeieffecten op de kaak ook optreden als je alleen anabolen gebruikt. Tien weken Deca-Durabolin is al genoeg om het flossen - reuzegezond - stukken makkelijker te maken. Tenminste, als ratten zouden flossen.

Dat schrijven Duitse tandheelkundigen in een vakblad voor orthodontisten. [Am J Orthod Dentofacial Orthop. 2003 Apr;123(4):435-40.] Alexander Gebhardt en Hans Pancherz injecteerden uitgegroeide en puberende vrouwtjesratten tien weken met nandrolondecanoaat en maten voor en na de kuur de schedelvorm van de dieren. De onderzoekers ontdekten dat bij zowel de oudere als de jonge dieren de anabolen de onderkaak lieten groeien.

Nou verhogen androgenen de IGF-1-spiegels, dus zou het effect ook indirect kunnen zijn. Maar daar geloven de Duitsers niet in. Bij de volwassen dieren stegen de IGF-1 spiegels wel, maar bij de jonge dieren niet. Het zijn dus echt de androgenen die het effect veroorzaken.

Helemaal nieuw zijn de bevindingen niet. Eerder hadden Amerikaanse onderzoekers al ontdekt dat ratten door anabolen grotere kaken kregen. [Angle Orthod. 1993 Winter;63(4):289-98.] [J Tenn Dent Assoc. 1993 Jan;73(1):12-4.] De onderzoekers injecteerden nandrolonfenylpropionaat - merknaam: Durabolin - in jonge ratten, en zagen dat een dosering van 10 milligram per kilo lichaamsgewicht voldoende was om de kaken te laten groeien. Een dosis van 10 milligram deca per kilo lichaamsgewicht had geen effect.

Door de vergroting van de kaak gingen de tanden verder uit elkaar staan, concludeerden de onderzoekers. Want de tanden werden niet groter door de anabolen.

Anabolen hebben ook impact op tanden en kiezen. Al maken ze tanden en kiezen dan niet groter, ze maken ze wel sterker. In een al wat oudere dierstudie hebben Russische onderzoekers beschreven hoe methandrostenolone - de onderzoekers gebruikten het preparaat Nerobol - ratten beschermde tegen tandbederf. [Fiziol Zh. 1989 Jan-Feb;35(1):35-9.] Het anabool verhoogde de opname van fosfor en calcium door de tanden.