22.08.2012

De antioestrogene werking van tarwe-zemelen

Naturelbodybuilders of gezondheidsbewuste vrouwen die hun estradiolspiegel willen verlagen zouden hun dieet kunnen aanvallen met extra tarwe-zemelen. Twintig jaar geleden ontdekten biologen van het Nederlandse TNO in een dierstudie dat estradiol sneller uit het lichaam verdwijnt naarmate je meer voedingsvezels uit tarwe binnenkrijgt.

Een hoge estradiolspiegel maakt afvallen moeilijker, maakt de fysiek minder scherp en kan bij mannen zorgen voor vetafzettingen op plaatsen waar je dat liever niet wilt hebben, zoals de borststreek. Bovendien kan datzelfde estradiol omzetten in verbindingen die het DNA van cellen aantasten, waardoor de kans op kanker toeneemt.

Volgens onderzoek uit de jaren zeventig en tachtig raken we de helft van alle estradiolmoleculen in ons lichaam vroeg of laat kwijt via de darmen. De lever dumpt die moleculen via de galzouten in de darminhoud. Ongeveer tachtig procent van dat estradiol wordt door het lichaam opnieuw opgenomen.

Van die tachtig procent kun je misschien zeventig procent of zestig procent maken [we noemen maar wat] als je het verteerde voedsel sneller door de darmen laat passeren, beredeneerden de TNO-ers. Dat zou bijvoorbeeld kunnen als je de hoeveelheid vezels in het dieet opvoert. Vezels nemen vocht op en zwellen, waardoor de darminhoud toeneemt en de darmen sneller gaan werken. Bovendien kunnen vezels - het ene vezeltype doet het beter dan het andere - estradiol aan zich binden, waardoor het lichaam het hormoon niet meer kan opnemen.

De TNO-ers testten die theorie uit op mannelijke ratten. De onderzoekers gaven een groep voer zonder vezels [NF], een andere groep voer met weinig vezels [LF] en een derde groep voer met veel vezels [HF]. Voor het voer van die laatste groep gebruikten de onderzoekers tarwe-zemelen.

De toevoeging van vezels aan het dieet leidde tot een fikse toename van de hoeveelheid vaste ontlasting per dag, vertelt de tweede figuur hieronder.

Op de tweede dag nadat de proef was begonnen injecteerden de onderzoekers de ratten met radioactief estradiol. Vervolgens keken ze hoe lang het duurde totdat ze alle radioactieve estradiol in de urine en de uitwerpselen hadden teruggevonden. Dat ging sneller bij de HF-ratten, zie je linksonder.

Toen de proef 3 weken liep gaven de onderzoekers de ratten nogmaals een injectie met radioactief estradiol. Na 3 weken zijn de darmen gewend aan een dieet met veel vezels, dus zou het kunnen dat door een aanpassingsmechanisme de antioestrogene werking van tarwezemelen is verdwenen. Maar dat was niet het geval, zie je rechtsboven.

"Once the microflora is adapted to the test diets the wheat bran diet still results in an accelerated fecal excretion of labeled compounds", concluderen de biologen. "This effect of dietary fiber might result in a lowered estrogen exposition to estrogen-sensitive tissue."

Bron:
J Steroid Biochem Mol Biol. 1992 Mar;42(1):103-11.

Meer:
Resveratrol is een antioestrogeen (24-8-2011)
Reageerbuisstudie: quercetine ondergraaft werking estradiol (14-7-2011)
Extract van brunel remt estradiol via arylhydrocarbonreceptor (7-3-2011)