26.03.2013

ATP-suppletie maakt energiehuishouding spiercel zuiniger

Alle sportwetenschappers en bijna alle krachtsporters kennen adenosine-triphosphaat of ATP [structuurformule hiernaast] als de energiebron die spiervezels aanspreken als ze intensief samentrekken. Minder bekend is dat je ATP ook als supplement kunt toedienen. Onderzoekers van de University of Louisville publiceren binnenkort in de Journal of Surgical Research een studie die suggereert dat ATP-suppletie inderdaad zou kunnen werken.

ATP is in het dopingcircuit niet onbekend, en ook de supplementenindustrie verkent de mogelijkheden van ATP nadat onderzoekers aantoonden dat orale toediening van ATP in krachtsporters de maximaalkracht verhoogt, en krachtsporters in staat stelt meer reps uit hun sets te halen. ATP zit onder meer in SizeOn van Gaspari Nutrition en in Beta-Alanine ProElite van Berry de Mey Nutrition.

Maar hoe ATP krachtsporters precies kan helpen is onbekend, al denken wetenschappers dat oraal ATP niet in de spiercel terecht komt. Het onderzoek van de University of Louisville licht misschien een tip van de sluier op, ook al had dat geen bal te maken met krachtsport. De onderzoekers werken aan betere bewaarmethoden voor ledematen die gere- of getransplanteerd moeten worden, en die spierweefsel langer in een goede conditie moet houden.

Als spieren of andere weefsels zijn afgesloten van de bloedtoevoer zakt in de cellen de concentratie ATP. Komt die concentratie beneden een bepaalde waarde, dan sterft de cel af. Cellen proberen de concentratie ATP zo lang mogelijk op peil te houden, en souperen eerst hun glycogeenvoorraden en met fosforgroepen opgeladen creatinemoleculen [fosfocreatine] voordat ze hun ATP aanspreken.

Misschien blijven weefsels dus langer goed als je ATP aan hun bewaarvloeistof toevoegt, beredeneerden de onderzoekers. Om die theorie te toetsen deden ze een proef met spierweefsel van ratten.

Je ziet hieronder dat in de spiercellen de concentratie fosfocreatine [ingekleurde cirkels] snel afnam als de onderzoekers een gewone bewaarvloeistof gebruikten. Uiteindelijk verminderde ook de concentratie ATP [doorzichtige cirkels]. De concentratie anorganisch fosfaat [doorzichtige vierkantjes] nam snel toe.

Toevoeging van ATP aan de bewaarvloeistof vertraagde de afname van fosfocreatine, de afname van ATP en de toename van organisch fosfaat. ATP maakte dus dat de spiercel zuiniger omsprong met zijn energie.

Het effect verdween grotendeels toen de onderzoekers de adenosine-receptor-blokker MRS-1523 aan de ATP toevoegden. Daar leiden ze uit af dat de beschermende werking van ATP voor een belangrijk deel ontstaat omdat het ATP-molecuul uiteenvalt tot adenosine.

Toen de onderzoekers keken of ook adenosine spierweefsel kon beschermen, ontdekten ze echter dat adenosine minder bescherming bood dan ATP. Het volledige mechanisme waarlangs ATP spierweefsel beschermt is dus nog onopgehelderd.

Bron:
J Surg Res. 2013 May 1;181(1):e15-22.

Meer:
Supplement met puur ATP voor meer spierkracht (20-6-2011)
De spierversterkende werking van een infuus met ATP (18-4-2004)