10.06.2011
Impotent door soja?
En daar gaan we weer. Binnenkort verschijnt in Nutrition een casestudy waarin een jonge man impotent werd doordat hij veel sojaproducten at. Je gaat er beslist nog meer over lezen in populair-wetenschappelijke artikelen, die je op het hart drukken dat een goed dieet dierlijke eiwitten bevat, en geen plantaardige. Hieronder lees je wat die populair-wetenschappelijke stukjes je niet zullen vertellen.
Propagandaoorlog
Het is al een paar jaar oorlog in de voedingsindustrie. De grenzen van de voedselproductie zijn bereikt, en de plantaardige eiwitten rukken op. Kijk maar op de labels van de voedingsmiddelen in de supermarkt. Elk jaar vind je daarop minder grondstoffen die oorspronkelijk uit vlees en zuivel komen, en meer grondstoffen uit soja en andere peulvruchten.
De nieuwe grote speler op de markt voor food ingredients is dan ook de sojasector, tot verdriet van de zuivel- en vleesindustrie. De omzetdaling van zuivel en vlees door producten als sojamelk, tofu en sportsupplementen op basis van soja-eiwit is nu nog beperkt, maar statistieken voorspellen een gestage verdere afname.
  |
Testosteron
In de propagandaoorlog tussen de grote kartels zijn die soja-isoflavonen een tweesnijdend zwaard geworden. Isoflavonen hebben een zwakke oestrogene werking, en dus wrijft het antisojakamp ons in dat mannen die soja eten hun mannelijkheid verliezen. Ze zouden de testosteronspiegel van mannen verlagen.
Metastudies hebben echter aangetoond dat het testosteronverlagende effect van soja nul of verwaarloosbaar klein is. Desondanks berichten media graag over de negatieve hormonale effecten van soja. Dat zullen ze ongetwijfeld ook doen met de gevalsstudie die artsen van Harvard Medical School binnenkort publiceren in Nutrition. De studie beschrijft hoe een jongeman van 19 jaar genas van zijn impotentie nadat hij zijn sojaproducten liet staan.
Isoflavonen
De man was veganist. Hij at veel sojaproducten zoals "soy milk, soy cookies (soy crisps), tofu, soy sauce, soy nuts, and soybeans". Dagelijks kreeg hij 360 mg isoflavonen binnen, en dat is behoorlijk veel. In een land als Japan ligt de gemiddelde inname tussen de 20 en 50 mg per dag. Onderzoekers denken dat een inname tot 100 mg isoflavonen per dag veilig is - en daarboven weten ze het niet. In de metastudie die we zojuist noemden stonden de mannen bloot aan een inname van maximaal 139 mg isoflavonen per dag.
In de VS zijn er voedingsmiddelen op de markt die zijn verrijkt met isoflavonen. Ze zijn bedoeld voor post-menopausale vrouwen. We vermoeden dat de man meerdere van die producten in zijn dieet had opgenomen.
De testosteronspiegel van de 19-jarige man was nog normaal, maar zijn concentratie vrij testosteron niet. In het lichaam is alleen vrij testosteron actief. Nadat de man weer 'gewoon' was gaan eten, normaliseerden zijn hormoonhuishouding en zijn seksuele functies. Het herstel nam maar liefst 2 jaar in beslag.
De artsen postuleren een theorie over de manier waarop isoflavonen de testosteronspiegel van mannen zouden verlagen: ze denken dat die enzymen saboteren die nodig zijn voor de aanmaak van testosteron.
Atorvastatin
Eerlijk gezegd vragen we ons af of er niet iets anders aan de hand is. De man was diabeet en gebruikte behalve insuline ook medicijnen die hem moesten beschermen tegen hart- en vaatziekten. Hij slikt onder meer elke dag 10 mg atorvastatin. Dat is een statine die volgens studies de testosteronspiegel verlaagt. [Diabetes Care. 2009 Apr;32(4):541-6.]
Het testosteronverlagende effect van atorvastatin is niet groot. Maar dat is het misschien wel als je veganistisch eet, en dan ook nog eens elke dag een gruwelijke hoeveelheid isoflavonen inneemt...
Bron:
Nutrition. 2011 Feb 23. [Epub ahead of print].
Meer:
Soja verlaagt testosteronspiegel mannen niet, zegt metastudie (27-6-2009)
De dubbele anti-oestrogene werking van soja-eiwit (1-10-2008)
Sojadieet remt bijwerkingen androgenen, laat anabole werking intact (2-10-2003)