15.08.2015

Bijna negen procent van de dopinggevallen gevolg van supplementengebruik

Zo'n 6 tot 9 procent van alle dopinggevallen in de sport is het gevolg van het gebruik van supplementen. Dat concluderen sportwetenschappers van Victoria University in Australië toen ze alle dopinggevallen analyseerden die zich de laatste jaren in Australië, Engeland en de VS hebben voorgedaan.

Doping in supplementen
Sinds de jaren negentig van de vorige eeuw betrappen dopingjagers sporters op het gebruik van dopingmiddelen, hoewel die sporters uitstluitend legale supplementen hebben gebruikt. In de eerste jaren van de 21ste eeuw ging het vooral om analogen van anabole steroïden die in het lichaam konden omzetten in testosteron, nandrolone en boldenone. Prohormonen, heten zulke stoffen. In 2004 vonden Duitse biochemici prohormonen in maar liefst een kwart van de Nederlandse sportsupplementen. Gemiddeld bevatte 15 procent van de geteste supplementen analogen van anabole steroïden.

Die prohormonen kwamen meestal in supplementen terecht omdat de fabrieken waarin die supplementen waren geproduceerd ook producten met prohormonen produceerden. Toen in 2004 de Amerikaanse overheid prohormonen gelijkstelde met anabole steroïden verdwenen de prohormonen van de markt - en uit de supplementen.

Het probleem van doping in supplementen bleef echter bestaan, omdat supplementenmakers prohormonen vervingen door designersteroïden - full blown anabole steroïden, die meestal nooit op de markt waren gekomen, nooit op mensen waren getest, en die supplementenmakers vonden in oude patenten en wetenschappelijke literatuur.

Methasterone, methyl-epithiostanol en desoxymethyltestosterone [Chemical Engineering News February 11, 2005] waren zulke designersteroïden.

In 2010 was het tijdperk van de designersteroïden alweer voorbij. Overheidsdiensten waren zich van het probleem bewust geworden, dopingjagers stelden hun tests bij, regeringen scherpten de regelgeving aan, supplementenverkopers haalden producten met designersteroïden uit hun assortiment.

Het probleem van doping in supplementen was daarmee echter nog steeds niet opgelost. Sporters die supplementen gebruiken zijn na 2010 steeds vaker positief gaan testen op stimulantia: verbindingen met een biologische werking die lijkt op die van amfetamine.

Dan moet je denken aan stoffen als N,alpha-di-ethylphenylethylamine, oxilofrine, beta-methylphenethylamine en N,N-dimethyl-2-phenylpropan-1-amine.

Hoe vaak?
Maar hoe groot is het probleem van met doping vervuilde supplementen nou precies? Die vraag hebben Simon Outram en Bob Stewart van Victoria University willen beantwoorden met hun publicatie in de International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism.

De onderzoekers analyseerden de persberichten over dopinggevallen van de Australische dopingautoriteit ASADA, de Engelse UKAD en de Amerikaanse USADA uit de periode 2006-2013. Uit het onderzoek bleek dat 6.4 tot 8.8 procent van de dopinggevallen het gevolg was van supplementengebruik.

We hebben de gegevens van de Australiërs bij elkaar gekieperd, en op basis daarvan de onderstaande figuur gemaakt. Hij suggereert dat het probleem van doping in supplementen in ieder geval niet kleiner is geworden. Blauwe lijn = het totale aantal dopinggevallen; rode lijn = het aantal dopinggevallen door supplementen.

Slot

Volgens studies slikt 40-70 procent van de sporters supplementen. Sporters die supplementen willen gebruiken die zijn getest op de aanwezigheid op dopingmiddelen kunnen in Nederland gebruik maken van Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport. [dopingautoriteit.nl]

Bron:
Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2015 Feb;25(1):54-9.

Meer:
In een kwart van de Nederlandse supplementen zitten hormonen (2-3-2004)