06.01.2012

Op leeftijd? Leucine werkt nog steeds - met extra antioxidanten

Nog niet zo lang geleden schreven we over een dierstudie waarin langdurige suppletie met het anabole aminozuur leucine geen effect had op de spiermassa van hoogbejaarde labrattten. [Nutrition. 2012 Feb;28(2):182-9.] [Age (Dordr). 2011 Apr 7. [Epub ahead of print].] In 2008 ontdekten onderzoekers van het Franse INRA in een vergelijkbare dierstudie hoe je oudere proefdieren - en wellicht ook mensen - kunt laten blijven reageren op leucine.

De onderzoekers deden een experiment met volwassen ratten van acht maanden [A] en oude ratten van twintig maanden [O]. Van beide groepen kreeg de helft gedurende 7 weken gewoon voer [Aox-]. De andere helft kreeg voer dat was verrijkt met een mengsel van vitamine E, vitamine A, zink, selenium en rutin [Aox+].

Vitamine E en vitamine A zijn antioxidanten. Het lichaam gebruikt zink en selenium voor de werking van endogene antioxidanten zoals respectievelijk de enzymen superoxide-dismutase en glutathionperoxidase.

Rutin is tenslotte een versuikerde analoog van het flavonoid quercetine, die je tegenkomt in boekweit, citrusvruchten, noni, zwarte thee en de schil van appels. Rutin zou wel eens de meest voorkomende flavonol in ons dieet kunnen zijn.

Toen de 7 weken voorbij waren bepaalden de onderzoekers de aanmaak van spiereiwit in een spier uit de voorpoot van de ratten. Ze stopten het spierweefsel in een reageerbuis waarin ook het aminozuur fenylalanine zat, en keken hoe snel de weefsels het aminozuur opnamen. Ze gaan er vanuit dat de spieren het aminozuur opnemen in eiwitstructuren. De opname is dus een maat voor de eiwitsynthese. De onderzoekers voerden het spierweefsel tegelijkertijd leucine om de eiwitsynthese te bevorderen.

Leucine heeft op de spieren van de jonge dieren minder effect dan op de spieren van de oude. Door suppletie met antioxidanten worden de spieren van de oude dieren echter weer net zo gevoelig voor de anabole prikkel van leucine als de jonge dieren.

In de figuur hieronder: AAox- = jongvolwassen ratten zonder antioxidantensuppletie; AAox+ = jongvolwassen ratten met antioxidantensuppletie; OAox- = oude ratten zonder antioxidantensuppletie; OAox+ = oude ratten met antioxidantensuppletie.


Op leeftijd? Leucine werkt nog steeds - met extra antioxidanten


Leucine remt eiwitafbraak in spieren, vertellen de tabellen hieronder. Hoe meer tyrosine er uit de spierweefsels 'weglekte', des te hoger was de spierafbraak. Zoals je ziet verminderde de combinatie van antioxidanten en leucine de spierafbraak in de oude ratten tot het niveau van het spierweefsel van de jonge dieren.


Op leeftijd? Leucine werkt nog steeds - met extra antioxidanten


Op leeftijd? Leucine werkt nog steeds - met extra antioxidanten


Op leeftijd? Leucine werkt nog steeds - met extra antioxidanten


Al die interessante effecten zagen de onderzoekers in reageerbuizen. In de oude dieren zelf vonden ze wel positieve effecten van de antioxidantenmix - de spieren van de oudere dieren die de antioxidantenmix hadden gekregen waren een beetje zwaarder - maar die waren niet statistisch significant. "It may be postulated that a longer period of supplementation would be necessary to have a significant effect on muscle mass", schrijven de onderzoekers.

Misschien hadden de onderzoekers hun ratten behalve antioxidanten ook extra leucine moeten geven. Op basis van hun reageerbuisstudies zou je verwachten dat antioxidanten leucine in oudere proefdieren beter laat werken.

Als andere studies de bevindingen van INRA bevestigen, dan zouden oudere krachtsporters meer uit hun eiwitrijke voeding kunnen halen als ze meer antioxidanten binnenkrijgen. Supplementenbedrijven zouden hun eiwitpoeders en -repen kunnen opvoeren met extra vitamine C, vitamine E, bosbessen-extract of resveratrol.

De onderzoekers manen tot voorzichtigheid. Voordat je extra antioxidanten gaat gebruiken moet je zeker weten dat die veilig zijn. Zeker een antioxidant als vitamine A, of zijn precursor bètacaroteen, kun je beter niet in hoge concentraties gebruiken.

Bron:
J Nutr. 2008 Nov;138(11):2205-11.

Meer:
Aminozurenmix met meer leucine laat spieren harder groeien (31-8-2011)
Extra leucine en visvetzuren verhogen spieropbouwende werking van eiwitten (25-6-2011)
Een paar gram leucine verhoogt spierversterkend effect van maaltijd (12-7-2006)