08.10.2011

Opuntia, de anti-katercactus (maar niet heus)

In praktisch elke drogist of natuurvoedingswinkel kun je extracten van de cactus Opuntia ficus indica kopen. Volgens een studie die verscheen in de Archives of Internal Medicine bestrijden die katers na overmatig alcoholgebruik. Klinkt goed. Maar klopt het?

De reden van onze scepsis is niet het gevolg van de financiering van deze studie. Die kwam van Extracts Plus, een producent van Opuntia ficus indica-supplementen. Maar dat zegt niets, vinden wij. Niet elke onderzoeker die werkt voor het bedrijfsleven is onbetrouwbaar.

Uit het onderzoek kun je niet opmaken hoeveel Opuntia ficus indica je moet slikken als je een kater wilt voorkomen. De onderzoekers gaven hun drinkende proefpersonen twee capsules van de producent, en die geeft de concentratie Opuntia ficus indica weer in IE, en niet - zoals de rest van de wereld - in milligrammen. Hoeveel mg er in 1 IE gaat? Joost mag het weten. Als je de studie gelooft, en je met Opuntia je kater wilt bestrijden, dan kun je dus niet in een winkel binnenlopen en een willekeurig Opuntiasupplementen kopen. Je bent aangewezen op het spul van de sponsor.

Da's verdacht, natuurlijk. Maar omdat wij zulke aardige mensen zijn negeren we het. Zand erover.

Je ziet hieronder het effect van een avondje stevig innemen met en zonder Opuntia. De tabel beschrijft de kans op een serieuze kater bij de proefpersonen. Hadden die Opuntia gebruikt, dan was hun kans op een serieuze kater 60 procent minder dan als ze een placebo hadden geslikt. Dat was zeker het geval als ze veel alcohol in bloed [BAC] hadden. De gearceerde verbanden in de tabel hieronder zijn statistisch significant.

Dat we toch geen waarde aan deze studie hechten komt door de manier waarop de onderzoekers hun studie theoretisch hebben onderbouwd. Opuntia ficus indica verhoogt de aanmaak van heat shock proteins [HSPs] in cellen, zeggen ze. Dat effect "has been well described", en omdat HSPs cellen beschermen tegen bijna alles, doet ze dat wellicht ook tegen alcohol. Aldus de onderzoekers.

Het probleem is echter dat in de geciteerde studies - de referenties 39 [Clin Sports Med. 1999 Jul;18(3):525-36.], 40 [Proc Nutr Soc. 1999;58:1025-1033.] en 46 [Mol Med Today. 1999;5:525-531.] - met geen woord over Opuntia wordt gerept.

Een ander probleem is dat de door de onderzoekers aangehaalde literatuur die wel over Opuntia gaat - de referenties 41 [J Ethnopharmacol. 1999;67:213-218.] en 42 [Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids. 2001;65:45-50.] - weer met geen woord reppen over heat shock proteins.

Als je zo omgaat met je theorie, klopt de rest van je studie dan wel? Wij hebben een donkerbruin vermoeden van niet.

Bron:
Arch Intern Med. 2004 Jun 28;164(12):1334-40.