20.02.2011

Strekken versus vaatverstijving

Krachttraining heeft een heleboel positieve gezondheidseffecten, maar ook in ieder geval één negatieve: het maakt volgens studies je bloedvaten stijver. Creatinesuppletie en een cardiosessie na je krachttraining heffen dat effect op, schreven we onlangs. Vandaag beschrijven we nog een andere strategie waarmee krachtsporters hun bloedvaten kunnen beschermen: strekken.

Studie
Dat lenigheid beschermt tegen vaatverstijving ontdekten bewegingswetenschappers rond Motohiko Miyachi, de man die in 2003 en 2004 de vaatverstijving door krachttraining op de kaart zette. In 2009 publiceerde Miyachi het onderzoek waarop dit stukje is gebaseerd. Het is een epidemiologische studie waaraan 526 Japanners van 20-83 jaar meewerkten.

De onderzoekers bepaalden van hun proefpersonen hun conditie en hun spierkracht. Met een speciaal apparaat - de T.K.K.5112 - bepaalden de onderzoekers bovendien hoe lenig de proefpersonen waren. De proefpersonen zaten met gestrekte benen op de grond en moesten zo ver mogelijk voorover buigen. Hoe meer centimeters het apparaat registreerde, des te leniger waren de proefpersonen.

Resultaten
Bij de jonge mensen, met een leeftijd van 20-39 jaar, was lenigheid geen factor. In de groep van 40-59 jaar [Middle] en vooral in die van 60-83 jaar [Older] was de baPWV - zeg maar: de stijfheid van de bloedvaten - minder naarmate de mensen leniger waren.

Lenigheid was een onafhankelijke variabele. Of de mensen nu een goede of een slechte conditie hadden, hun bloedvaten waren soepeler naarmate ze leniger waren. Bovendien verlaagde lenigheid hun bloeddruk.

Nog een studie
Helemaal nieuw zijn de bevindingen van de Japanners niet. In 2008 stuitten Amerikaanse bewegingswetenschappers per toeval op het beschermende effect van lenigheid. [Eur J Cardiovasc Prev Rehabil. 2008 Apr;15(2):149-55.]

In die studie wilden de onderzoekers achterhalen of ze de verstijvende effecten van krachttraining op de bloedvaten konden opheffen met cardiotraining.

In het onderzoek moesten 13 proefpersonen 13 weken lang met gewichten trainen. Ze gingen 3 keer per week naar de gym. [Strength training].

Twaalf andere proefpersonen volgden hetzelfde schema, maar deed daarnaast aan aerobe training. [Combination training] Twee keer per week, op de dagen dat ze niet aan krachttraining deden, liepen of fietsten de proefpersonen 30-45 min op 60-75 procent van hun maximale hartslag. Er zullen niet veel krachtsporters zijn die daar trek in hebben, maar goed.

De aerobe training hief de negatieve effecten van de krachttraining op, zie je hierboven. Dat kun je verwachten. Maar het meest interessante gebeurde in de controlegroep. Die deed alleen wat stretchoefeningen. [Stretching] In die groep nam de elasticiteit van de bloedvaten toe.

Details over het strekprogramma vind je hier.

Voor de goede orde: het ligt voor de hand dat krachtsporters hun bloedvaten kunnen beschermen door te strekken. Maar we hebben nog geen studies kunnen vinden waarin krachtsporters door stretchingsessies ook daadwerkelijk een betere cardiovasculaire gezondheid krijgen. Zodra we die vinden hoor je van ons.

Verklaring
We gaan nog even terug naar de Japanse studie. De onderzoekers hebben een theorie over volgens welk mechanisme krachttraining vaten verstijft. Ze weten dat krachttraining zorgt voor een fikse verhoging van de hoeveelheid adrenaline en nor-adrenaline in het bloed, en vermoeden dat die pephormonen een sleutelrol in de vaatverstijving spelen. Strekoefeningen, duurtraining en aerobe training verlagen de concentratie van die pephormonen juist.

Bron:
Am J Physiol Heart Circ Physiol. 2009 Oct;297(4):H1314-8.

Meer:
Cardiosessie na krachttraining houdt bloedvaten soepel (19-2-2011)
Creatine houdt bloedvaten van krachtsporters soepel (18-2-2011)
Bloedvaten verstijven door krachttraining (17-2-2010)