Dieet met weinig vitamine K1 maakt kniegewricht kwetsbaar voor artrose
Als je weinig vitamine K1 [structuurformule hieronder] binnenkrijgt is je kans op artrose in je kniegewricht groter dan als je wel geregeld spinazie, broccoli of andere voedingsbronnen van vitamine K1 op het menu hebt staan. Dat schrijven Amerikaanse voedingswetenschappers in de American Journal of Medicine.
Studie
De onderzoekers bestudeerden een kleine twaalfhonderd mannen en vrouwen van 50-79 jaar met een vorm van artrose - in het Engels: osteoarthritis - in hun knie. Ze brachten met MRI en radiografie de conditie van hun kniegewricht in beeld, en bepaalden in hun bloed de concentratie vitamine K1. Als de concentratie van die vitamine lager is dan 0.5 nanomol is er volgens de huidige richtlijnen sprake van een tekort.
Resultaten
Studiedeelnemers bij wie de concentratie vitamine K1 lager was dan 0.5 nanomol hadden volgens MRI-scans vaker beschadigd kraakbeen in hun kniegewicht. Vitamine K1-tekort verdubbelde de kans op beschadiging.
De MRI-scans lieten zien dat de studiedeelnemers met te weinig vitamine K1 in hun bloed ook vaker osteofyten - zeg maar: vergroeiingen - in hun kniegewricht hadden. Maar dat verband was statistisch niet significant.
Een tekort aan vitamine K1 verhoogde de kans op artrose in het kniegewricht die op röntgenfoto's zichtbaar was. Ook daarbij was sprake van een vertweevouding van de kans.
Mechanisme
"There is a plausible rationale for the association of vitamin K with osteoarthritis", schrijven de onderzoekers. "Vitamin K acts as an essential co-factor for the process of gamma-carboxylation of Gla proteins, thereby conferring functionality to vitamin K-dependent Gla proteins. The bone and cartilage Gla proteins, such as MGP, osteocalcin, and Gas-6, play an important role in regulation of mineralization in these tissues, and the absence of functional forms of these proteins results in changes that are similar to those that occur in osteoarthritis."
De onderzoekers verwijzen onder meer naar dierstudies waarin muizen die geen MGP aanmaken al na enkele maanden overlijden omdat hun weefsels verkalken. [Nature. 1997 Mar 6;386(6620):78-81.] In in vitro-studies verkalken kraakbeencellen minder snel als er veel MGP aanwezig is. [J Cell Biol. 2001 Aug 6;154(3):659-66.]
Voeding
Vitamine K1 zit vooral in groene groenten. Daarvan consumeren we steeds minder. In de tabel hieronder, gesnaaid uit een overzichtsartikel [Food Nutr Res. 2012;56.] uit 2012, zie je de beste voedingsbronnen van vitamine K1. Helemaal bovenaan staat boerenkool.
Suppletie
Uiteraard zijn er ook supplementen met vitamine K. Veel daarvan bevatten vormen van de vitamine - de vitamine K2-varianten - die een hogere biobeschikbaarheid hebben dan vitamine K1. Voordat je die gaat gebruiken, verdiep je dan eerst in de bijwerkingen. Vitamine K speelt een rol in de bloedstolling.
Bron:
Am J Med. 2013 Mar;126(3):243-8.
Meer:
Je leeft langer als er veel vitamine K in je voeding zit (9-5-2014)
Dierstudie: vitamine K-suppletie vermindert vetmassa (31-5-2012)
Meer vitamine K2, meer testosteron (4-10-2011)
|