Het ego laat zich niet opzijschuiven door yoga en meditatie

Het idee achter yoga en meditatie is dat je afstand leert nemen van het mechanisme in je hoofd dat psychologen aanduiden met 'ego' noemen, en dat jij 'ik' noemt. Volgens Duitse psychologen, verbonden aan de universiteit van Mannheim, hebben yoga en meditatie echter een tegenovergesteld effect. In hun onderzoek versterken yoga en meditatie het 'ik' juist.

Minder ego
Het idee achter yoga en meditatie is dat je leert inzien dat je meer bent dan dat wat je 'ik' noemt. Je bewustzijn, en alles waar je bewustzijn mee bezig is en onder gebukt gaat, is maar een stukje van jezelf. Het is een constructie, en met yoga en meditatie leer je de cerebrale energievoorziening naar dat stukje een tandje lager zetten, waardoor je buiten jezelf kunt treden. Nou ja - buiten je 'ik', dan. De kans dat je Doctor Strange-achtige vermogens krijgt is niet zo groot.

Daardoor kun je meer afstand nemen van je obsessies, je begeerten en je lijden. Door je 'ik' tijdelijk op een lager pitje te zetten kun je een beter en harmonieuzer mens worden. Dat is het idee.

De onderzoekers vroegen zich af of het echt zo werkt. Een 'ik' is net zoiets als herpes: als je het eenmaal hebt, kom je er moeilijk mee van af. Zouden beoefenaars van yoga en meditatie echt hun 'ik' kunnen uitschakelen?

Studie 1
De Duitsers volgden 93 yogabeoefenaars 15 weken, en legden ze in die periode meerdere keren vragenlijsten voor. Soms gebeurde dat vlak nadat de studiedeelnemers aan yoga hadden gedaan [Yoga Condition], soms als dat al geruime tijd niet was voorgevallen [Control Condition].

De yogasessies gaven de studiedeelnemers een sterker idee van Self-Centrality. Door de sessies waren ze, simpel gezegd, vooral met zichzelf bezig.

Bovendien zorgden de sessies ervoor dat de studiedeelnemers zich beter over zichzelf gingen voelen [Self-Enhancement]. Na de sessies hadden de studiedeelnemers in sterkere mate het idee dat ze belangrijke dingen voor de wereld deden [Communal Narcissism], dat ze de yogatechnieken beter onder de knie hadden dan andere beoefenaars [Better Than Average] - en hadden ze meer gevoel van eigenwaarde [Self-Esteem].

Studie 2
De onderzoekers deden een vergelijkbaar onderzoek waaraan 162 beoefenaars van meditatie meewerkten. De onderzoekers volgden de studiedeelnemers gedurende 4 weken, en legden ze vragenlijsten voordat ze hadden gemediteerd en vlak daarna. En ook in dit geval voelden de deelnemers zich na de meditatie beter over zichzelf.

De onderzoekers vroegen de studiedeelnemers of ze tevreden en gelukkig waren [Hedonic Well-Being] en of ze het idee hadden dat ze innerlijk groeiden en zich ontplooiden [Eudemonic Well-Being]. Op die waarden scoorden de studiedeelnemers na de meditatieve sessies hoger. Met statistische trucs konden de onderzoekers achterhalen dat deze hogere scores het gevolg waren van de sterkere gevoelens van Self Enhancement.

Conclusie
"Our findings have broad theoretical significance", schrijven de onderzoekers. "Ego quieting is a central element of yoga philosophy and Buddhism alike. That element, and its presumed implications, requires serious rethinking. Moreover, ego quieting is often called on to explain mind-body practices' well-being benefits."

"In contrast, we observed that mind-body practices boost self-enhancement, and this boost, in turn, elevates well-being. In conclusion, despite claims to the contrary, mind-body practices do not undermine the universality of self-enhancement in self-central domains. The self-centrality principle appears to be an inextricable part of human nature."

Kanttekening
Op de website Quartz heeft journalist Olivia Goldhill de Duitse studie besproken. [qz.com, June 17 2018] Goldhil zette een vraagteken zette bij de conclusie van de onderzoekers.

"There is an alternative explanation, though", schreef Goldhill. "It's possible the study participants were doing meditation and yoga wrong. All of the participants were based in Germany, and various academics have theorized that western practitioners of Buddhism fail to practice with an eye towards the selflessness that should characterize the goals of these efforts."

"Though yoga and meditation were originally intended as ways to calm the ego, many non-Buddhist practitioners do these activities with an eye to self-improvement or calming personal anxieties."

Bron:
Psychol Sci. 2018 Jun 1:956797618764621. doi: 10.1177/0956797618764621. [Epub ahead of print].

Meer:
Yoga vertraagt veroudering op alle fronten (29-6-2018)
Minder moe door meer uren yoga (22-6-2018)
Een baas die aan yoga doet is liever (10-2-2012)

Meditatie houdt het concentratievermogen intact als de jaren gaan klimmen Verouderende hersenen produceren meer ruis jonge hersenen. Intensieve meditatietraining kan het vermogen om de aandacht te focussen op peil houden.	Scans liegen niet - Yoga beschermt tegen dementie Een kleine neurologische studie, die Braziliaanse onderzoekers, verbonden aan het Hospital Israelita Albert Einstein in Sao Paulo, hebben gepubliceerd in Frontiers in Aging Neuroscience.	Half uur mediteren per dag beschermt tegen burnout Als je gebukt gaat onder continue psychologische stress, en vreest dat je daardoor vroeg of laat een depressie of burnout zult krijgen, denk dan eens aan meditatie.