Luteïne, een supplement tegen luiheid

Als je niet aan sport doet, maar dat graag wel graag zou willen, denk dan eens aan luteïne. Luteïne, het ondergeschoven broertje van bèta-caroteen, kan je helpen om een actieve leefstijl te adopteren. De stof activeert het 'marathon-enzym' AMPK, blijkt uit een Japanse dierstudie die is verschenen in PLoS One.

Luteïne
Luteïne is een vetoplosbaar carotenoid met een chemische structuur die sprekend lijkt op die van bèta-caroteen en zeaxanthin. Anders dan bèta-caroteen kan luteïne niet veranderen in vitamine A.

In het menselijke oog zit veel luteïne, vooral in het netvlies. Samen met zeaxanthine, dat vooral in de macula zit, beschermt luteïne het oog tegen agressieve componenten in zonlicht. Goede voedingsbronnen zijn boerenkool [kale in het Engels] en spinazie.

Voerfabrikanten stoppen wel eens luteïne in kippenvoer, omdat de eierdooiers daardoor een sterkere kleur krijgen. Nu neemt het lichaam luteïne (en zeaxanthine) in eierdooiers goed op. Eet je elke dag een ei, dan stijgt de hoeveelheid van die twee carotenoïden in het bloed. Zonder negatieve effecten voor het cholesterol, aldus onderzoekers die zijn gesponsord door eierproducenten. [J Nutr. 2006 Oct;136(10):2519-24.]

Onderzoek dat is betaald door de overheid laat echter zien dat in ieder geval in sommige groepen een verhoogde consumptie van eieren de concentratie van het 'slechte cholesterol' LDL verhoogt - en daarmee ook de kans op hart- en ziekten. [Am J Clin Nutr. 1999 Aug;70(2):247-51.]

Studie
Megumi Matsumoto, verbonden aan Nihon University, vroeg zich of je luteïne ook in volle melk kunt toedienen. Ze gaf labratten 9 weken dagelijks melk, of luteïne, of melk met luteïne. Een controlegroep kreeg niks.

Resultaten
In de kooi van de dieren stond een treadmill. Matsumoto registreerde hoeveel kilometers de labratten daarop vrijwillig aflegden - en zag dat luteïne in combinatie met melk het aantal kilometers drastisch verhoogde.

In de spiercellen van de proefdieren zorgde de combinatie van luteïne, melk en lichaamsbeweging voor een verhoogde activiteit van het enzym carnitine palmitoyltransferase 1 [CPT1]. Dat enzym helpt bij de verbranding van vetten door de mitochondria.

In de spiercellen zorgde de combinatie ook voor een verhoging van de totale hoeveelheid AMPK [tAMPK] en een uitgesproken toename van de hoeveelheid gefosforyleerd AMPK [pAMPK].

AMPK is een enzym dat actief wordt als de spiercellen weinig energie meer hebben, en dat spiercellen stimuleert om zich te ontwikkelen. Stoffen die AMPK activeren zijn interessant voor duursporters of mensen die vetmassa willen verliezen.

Matsumoto kon aantonen dat toediening van luteïne met melk leidde tot 2-3 keer meer opname dan toediening zonder melk. Ze kon ook aantonen dat beweging de hoeveelheid luteïne in het bloed verminderde. Actieve spieren verbruiken kennelijk luteïne. Luteïne laat spieren beter werken - en daarom renden de ratten spontaan meer kilometers als ze luteïne-melk kregen.

Humane dosering
De onderzoekers gaven hun ratten 1 mg luteïne per kg lichaamsgewicht per dag. Omgerekend naar een volwassen mens komt dat neer op 10-15 mg luteïne per dag. Sporters kunnen die hoeveelheid uitstekend uit groenten of supplementen halen. Die zullen beter werken in combinatie met voedingsmiddelen die vetten bevatten.

Bron:
PLoS One. 2014 Apr 3;9(4):e93529.

Meer:
Wortelverslaving - kun je je verslingerd raken aan luteïne? (6-4-2013)
Pompoen - bron van luteïne - verhoogt uithoudingsvermogen en spierkracht (6-3-2013)
Luteïne in koolgroenten vermindert kans op prostaatkanker (16-12-2012)

Slecht slapen door een schermverslaving? Luteïne helpt Als je veel achter een scherm zit, dan slaap je misschien slecht. Digitale schermen produceren energierijk blauw licht dat je slaapcyclus ontregelt.	Chlorella betere bron van luteïne dan eieren Een dieet met veel cholesterol kan je cholesterolspiegel een beetje verslechteren, en op termijn je kans op hart- en vaatziekten licht verhogen.	Carotenoïden - zoals luteïne - maken je aantrekkelijker Of je nu een lichte of gekleurde huid hebt, je bent aantrekkelijker naarmate je meer carotenoïden binnenkrijgt.