Besef van controle verlengt leven

Kun jijzelf meebepalen hoe je leven eruit ziet? Of zijn we allemaal overgeleverd aan het leven, en hebben we geen grip op ons lot? Die vraag kunnen onderzoekers van het German Institute for Economic Research niet beantwoorden. Maar ze weten wel dat mensen die geloven dat zijzelf de touwtjes in handen hebben, langer leven dan mensen die dat niet doen. Dat schrijven ze in Psychology and Aging.

Longevity & psychologie
Verwachtingen en ideeën bepalen volgens aanhangers van de positieve psychologie mee hoe oud je kunt worden, en hoe lang je gezond kunt blijven. Onderzoek ondersteunt die opvatting. Studies laten bijvoorbeeld zien dat afwezigheid van angst voor het verouderingsproces de levensduur verlengt. Hetzelfde effect heeft - alweer volgens studies - een positief beeld van het leven na het pensioen.

Een andere belangrijke psychologische factor die meebepaalt hoe oud je wordt is sociaal contact. Hoe meer sociale contacten mensen hebben, hoe langer ze leven. Dat verband is zo sterk dat je aan de hand van het taalgebruik van schrijvers kunt zien hou oud ze zullen worden. Hoe vaker ze het hebben over mensen in hun naaste omgeving, hoe ouder ze worden.

En dan is er ook nog zoiets als plezier in het leven - of life satisfaction, zoals psychologen het ook wel noemen. Ben je tevreden met wat het leven je brengt, dan leef je langer. Het verband is vooral sterk bij mannen, en werkt ook door in de levensverwachting van fysiek fitte mensen.

Besef van controle
Er is nog een psychologische factor die misschien de levensduur verlengt: perceived control. [Health Psychol. 2006 Jan;25(1):102-10.] Perceived control is het idee dat jijzelf controle hebt over de richting van je leven. Als je traint en gezond eet omdat je denkt dat je daardoor langer kunt leven, dan heb je dat besef waarschijnlijk. Vind je al dat bewegen maar grote onzin, en geloof je dat gezonde voeding niet zo relevant is, dan heb je dat besef waarschijnlijk niet.

Studie
Maar er zijn ook studies die zeggen dat perceived control het gevolg is van veel sociale contacten, en dat perceived control het gevolg is van plezier in het leven. Dus hoe zit het nou? Is perceived control op zichzelf nu relevant of niet? Dat wilden de onderzoekers van het German Institute for Economic Research graag weten, en gingen spitten in gegevens van veertigduizend Duitsers die ze sinds 1984 hadden gevolgd.

Resultaten
Er was inderdaad een verband tussen sociale contacten en perceived control, en er was ook een verband tussen life satisfaction en perceived control.

De onderzoekers ontdekten dat perceived control inderdaad een factor was. In een periode van 14 jaar was de kans op een invaliderende gebeurtenis of sterfte lager bij mensen met een hoge mate van perceived control.

Nadat de onderzoekers het effect van sociale contacten, life satisfaction, inkomen en andere factoren hadden weggepoetst verdween het verband tussen perceived control en invaliditeit. Het verband tussen perceived control en sterfte bleef echter overeind.

Conclusie
De Duitse onderzoeksresultaten zijn natuurlijk goed nieuws voor de gestaag groeiende longevity-beweging. Alleen het feit dat je gelooft dat je manier van leven meebepaalt hoe oud je wordt verlengt je levensduur.

Bron:
Psychol Aging. 2011 Sep;26(3):559-75.

Meer:
Autonome mensen leven langer (27-1-2021)
Optimisme verlengt levensduur met 15 procent (13-9-2019)
Het geheim van een gezonde oude dag? Boosheid de baas blijven (10-5-2019)

Het geluk van je partner verlengt jouw leven Een levenspartner die gelukkig is kan er voor zorgen dat jij langer leeft.	Meer tijd besteden aan anderen maakt gelukkiger, werken aan jezelf niet Als je serieuze pogingen wilt doen om gelukkiger wilt worden, probeer dan om meer energie en tijd te besteden aan andere mensen.	Religie als levensverlenger: meer is beter Religieuze mensen leven langer dan mensen zonder religie, schreven we nog niet zo lang geleden.